बंद

    प्रशिक्षण

    आपत्तींना तोंड देण्यासाठी संस्था व विविध समुदायांच्या तयारीत भर घालण्यासाठी प्रशिक्षण आवश्यक असते. अशा प्रशिक्षणामुळे आपत्तींना परिणामकारकपणे तोंड देण्यासाठी आवश्यक कौशल्ये व माहिती प्राप्त होते. ह्यामुळे प्रत्येकाला आपली भूमिका आणि जबाबदारी ह्याची जाणीव होऊन आपत्तींना तोंड देण्यासाठी समाज/ समुदाय सक्षम होतात. ही उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी, महाराष्ट्र राज्य आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण आणि जिल्हा आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण वेळोवेळी विविध भागधारकांसाठी प्रशिक्षण उपक्रम राबवत असतात. आयोजित केले जाणारे प्रमुख प्रशिक्षण कार्यक्रम पुढीलप्रमाणे :

    आयडीआरएन आणि एनडीएमआयएस प्रशिक्षण 2024

    महाराष्ट्र राज्य आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरणाच्या निर्देशानुसार महाराष्ट्र शासनाच्या आपत्ती व्यवस्थापन, मदत व पुनर्वसन विभाग आणि राष्ट्रीय आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण (एनआयडीएम), महाराष्ट्र शासन यांच्या संयुक्त विद्यमाने ‘इंडिया डिसास्टर रिसोर्स जाळे (आयडीआरएन) आणि नॅशनल डिसास्टर मॅनेजमेंट इन्फॉर्मेशन सिस्टम (एनडीएमआयएस )’ या विषयावर कोंकण, नाशिक आणि पुणे विभागातील संबंधित अधिकाऱ्यांसाठी प्रशिक्षण कार्यक्रम आयोजित करण्यात आला. या प्रशिक्षणात आयडीआरएन आणि एनडीएमआयएस चा उपयोग, फायदे आणि संबंधित तंत्रज्ञान याबाबत सखोल माहिती आणि प्रत्यक्ष प्रशिक्षण देण्यात आले.

    सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील रुग्णालय आपत्ती व्यवस्थापन आराखड्यावर प्रशिक्षण कार्यक्रम

    २३ आणि २४ जानेवारी २०२३ रोजी जिल्हा आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण, जिल्हाधिकारी कार्यालय, सिंधुदुर्ग आणि जिल्हा रुग्णालय सिंधुदुर्ग यांनी संयुक्तपणे ‘रुग्णालय आपत्ती व्यवस्थापन आराखडा प्रशिक्षण कार्यक्रम’ आयोजित केला होता. यशदा, पुणे येथील आपत्ती व्यवस्थापन केंद्राचे माजी संचालक कर्नल (निवृत्त) व्ही.एन. सुपनेकर यांनी प्रशिक्षण कार्यक्रमाला उपस्थित असलेल्या वैद्यकीय अधिकारी आणि कर्मचाऱ्यांना मार्गदर्शन केले. प्रशिक्षणात रुग्णालय आपत्ती व्यवस्थापन आराखड्याची आवश्यकता, आराखडा तयार करण्यासाठी आवश्यक असलेले विविध टप्पे, आपत्कालीन परिस्थितीत रुग्णालय आपत्ती व्यवस्थापन आराखड्याची उपयुक्तता, रुग्णालयांमध्ये आग, रुग्णालयांसाठी स्थलांतर आराखडा, आपत्कालीन नियंत्रण कक्ष, जलद प्रतिसाद पथके आणि इतर संबंधित बाबींबद्दल माहिती देण्यात आली.

    जिल्हा आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण, कोल्हापूर द्वारे हँड्स-ऑन प्रशिक्षण कार्यक्रम

    जिल्हा आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण, कोल्हापूर आणि राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिसाद दल (राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिसाद दल) यांच्या संयुक्त विद्यमाने आयोजित प्रशिक्षण कार्यक्रमात पूरपरिस्थितीत स्थानिक पातळीवरील प्रतिसाद क्षमता वाढवता येण्यासाठी आपदा मित्र आणि आपदा सखी यांना होडी चालवण्याचे प्रशिक्षण देण्यात आले. कोल्हापूर जिल्ह्यातील आपत्ती व्यवस्थापन उपक्रमांमध्ये सक्रिय सहभाग घेत आपदा मित्र आणि आपदा सखी यांनी नंतर विविध महाविद्यालयांतील एनसीसी विद्यार्थी आणि जिल्ह्यातील पोलीस कर्मचाऱ्यांना आपत्ती व्यवस्थापनाचे प्रशिक्षण दिले.

    जिल्हा आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण, जालनाद्वारे आपत्ती व्यवस्थापन जनजागृती

    जालना जिल्ह्यातील गोदावरी, पूर्णा, धमणा, रायघोल, केलणा, काल इत्यादी नद्यांकाठच्या गावांमध्ये जालन्याच्या जिल्हा आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरणातर्फे आपत्ती व्यवस्थापन जनजागृती कार्यक्रम आयोजित करण्यात आला होता. या कार्यक्रमांतर्गत गावस्तरावर नागरिकांना तसेच विविध यंत्रणांच्या अधिकारी/कर्मचाऱ्यांना आपत्ती व्यवस्थापनाचे प्रशिक्षण देण्यात आले. प्रशिक्षणादरम्यान प्राथमिक उपचार माहिती पुस्तिका तसेच विविध आपत्तींसाठी ‘काय करावे आणि काय करू नये’ याबाबत मार्गदर्शक पत्रकांचे वाटप करण्यात आले.

    “तलाठी आणि मंडल अधिकाऱ्यांसाठी आपत्ती व्यवस्थापन” या विषयावर प्रशिक्षण कार्यक्रम – दिनांक 29 फेब्रुवारी ते 1 मार्च 2024

    महाराष्ट्र शासनाच्या आपत्ती व्यवस्थापन, मदत व पुनर्वसन विभागाच्या वतीने “तालाठी आणि मंडळ अधिकाऱ्यांसाठी आपत्ती व्यवस्थापन” या विषयावर निवासी प्रशिक्षण कार्यक्रमाचे आयोजन मराठवाडा महसूल प्रशिक्षण प्रबोधिनी, छत्रपती संभाजीनगर येथे दिनांक 29 फेब्रुवारी ते 1 मार्च 2024 दरम्यान करण्यात आले होते. आपत्ती व्यवस्थापन प्रक्रियेच्या आपत्तीपूर्व तयारी, प्रतिसाद, पुनर्वसन, पुनर्रचना आणि जोखीम कमी करणे अशा सर्व टप्प्यांमध्ये तलाठी आणि मंडल अधिकाऱ्यांची भूमिका अत्यंत महत्त्वाची असल्याने त्यांच्या क्षमतावृद्धीसाठी हे प्रशिक्षण मोलाचे ठरले. या प्रशिक्षण कार्यक्रमात सहभागी अधिकाऱ्यांनी कार्यशाळा, संवादात्मक चर्चा व आभासी सराव सत्रांमध्ये भाग घेतला. आपत्तीपूर्व तयारी, त्यावर नियंत्रण ठेवणे आणि जोखीम कमी करण्याच्या विविध पैलूंवर सखोल चर्चा झाली. तसेच, विकास नियोजन व कार्यक्रम अंमलबजावणीमध्ये आपत्ती जोखीम कमी करणे (डीआरआर) आणि हवामानसंदर्भातील कृती यांचा समावेश कसा करता येईल यावर विशेष भर देण्यात आला.

    आपत्ती काळातील लैंगिक व प्रजनन आरोग्याचे महत्व ह्या विषयावर सोलापूर जिल्ह्यातील भागधारकांचे प्रशिक्षण

    2024 मध्ये सोलापूर जिल्हा आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण (डीडीएमए) यांनी फॅमिली प्लॅनिंग असोसिएशन (एफपीए) आणि इंडियन रेड क्रॉस सोसायटी यांच्या सहकार्याने “आपत्ती काळातील लैंगिक व प्रजनन आरोग्यासाठी किमान प्रारंभिक सेवा पॅकेज (एमआयएसपी)” या विषयावर प्रशिक्षण कार्यक्रमांचे आयोजन केले होते. जून ते सप्टेंबर 2024 या कालावधीत घेण्यात आलेल्या या प्रशिक्षण सत्रांमध्ये वैद्यकीय अधिकारी, आरोग्य कर्मचारी तसेच स्वयंसेवी संस्थांचे प्रतिनिधी असे भागधारक उपस्थित राहिले होते. प्रत्येक प्रशिक्षण सत्रात जागतिक आणि राष्ट्रीय स्तरावरील आपत्ती व्यवस्थापनाचा आढावा, आपत्ती काळात लैंगिक व प्रजनन आरोग्याचे महत्त्व तसेच एमआयएसपी संकल्पना अशा अनेक घटकांचा समावेश होता. ह्यासोबतच इंडियन रेड क्रॉस सोसायटीच्या प्रतिनिधीने प्राथमिक उपचारांचे प्रत्यक्ष प्रात्यक्षिक सादर केले.

    आंतरराष्ट्रीय आपत्ती जोखीम सौम्यीकरण दिनानिमित्त युवकांसाठी आपत्ती व्यवस्थापन जनजागृती कार्यक्रम

    सोलापूर जिल्हा आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण (डीडीएमए) यांनी आंतरराष्ट्रीय आपत्ती जोखीम सौम्यीकरण दिन (आयडीडीआरआर) 2024 निमित्त सोलापूर जिल्ह्यात विविध ठिकाणी जनजागृती उपक्रम राबवले. या उपक्रमाच्या अनुषंगाने फॅमिली प्लॅनिंग असोसिएशन ऑफ इंडिया (एफपीएआय), सोलापूर शाखा आणि आयकॉन कॉलेज ऑफ फायर इंजिनिअरिंग व सेफ्टी मॅनेजमेंट, सोलापूर यांच्या सहकार्याने युवकांसाठी प्रशिक्षण सत्रांचे आयोजन करण्यात आले होते. या सत्रांमध्ये युवकांना आपत्ती व्यवस्थापनाच्या मूलभूत संकल्पना, आपत्ती व्यवस्थापन संस्थात्मक प्रणाली, आपत्ती व्यवस्थापनातील युवक व नागरी/आपत्कालीन सेवांची भूमिका, विविध आपत्तींसाठी आवश्यक “करावे आणि करू नये” गोष्टी, आपत्ती व्यवस्थापनासाठी साचेत, मौसम, दामिनी, भूकंप इत्यादी अनुप्रयोगांचा (अ‍ॅप्सचा) प्रसार, आपत्ती व्यवस्थापनातील संवाद यंत्रणा आणि अग्निसुरक्षा प्रात्यक्षिके या विषयांवर मार्गदर्शन करण्यात आले.